Inicjatywa LEADER+ stanowi kontynuację i rozwinięcie programu LEADER II z lat
1994-1999. LEADER+ w oparciu o współpracę na poziomie regionalnym i
ponadnarodowym wspomaga wdrażanie nowoczesnych strategii rozwoju terenów
wiejskich.
"Pilotażowy Program LEADER +" realizowany był w
latach 2004 - 2006. Zgodnie z zasadą n+2, umowy zawarte z beneficjentami mogły
być zrealizowane do 2008r. Instytucją Zarządzającą Programem, czyli
przygotowującą i nadzorującą Program oraz zatwierdzającą rozdział środków, jest
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, którego wspiera Komitet Monitorujący i Komitet
Sterujący Sektorowego Programu Operacyjnego. Instytucja wdrażająca PPL+ nosi
nazwę Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA). Beneficjentem końcowym,
czyli instytucją wypłacającą środki beneficjentom Programu jest Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W Polsce struktura LEADER-a+ jest
nieco inna niż w krajach "15". Ponieważ nie zastosowano podziału Programu na
Działania, lecz podział na Schematy.
W tej chwili Polska realizuje program Leader na lata 2007-2013. Jego wdrażaniem zajmuje się
aktualnie Urząd Marszałkowski właściwy dla danego województwa. Płatnikiem jest
również ARiMR.
Celem osi 4 Leader jest przede wszystkim
budowanie kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców oraz
przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a
także polepszenie zarządzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja, w skutek
pośredniego włączenia lokalnych grup działania w system zarządzania danym
obszarem. W dłuższej perspektywie czasowej realizacja osi 4 przyczyni się do
osiągnięcia celów osi 3. Lokalne podejście powiązane z określonym obszarem,
wpływa na lepsze zdefiniowanie problemów obszaru i określenie sposobów ich
rozwiązania. Leader jest podejściem przekrojowym, które ma przyczynić się do
aktywizacji społeczności wiejskich poprzez włączenie partnerów społecznych i
gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych inicjatyw. Leader jest
oddolnym partnerskim podejściem do rozwoju obszarów wiejskich, realizowanym
przez lokalne grupy działania (LGD), polegającym na opracowaniu przez lokalną
społeczność wiejską lokalnej strategii rozwoju (LSR) oraz realizacji
wynikających z niej innowacyjnych projektów łączących zasoby ludzkie, naturalne,
kulturowe, historyczne, itp., wiedzę i umiejętności przedstawicieli trzech
sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego. Przedstawiciele tych
sektorów tworzą partnerstwo zwane lokalną grupą działania, które jest
reprezentatywne dla obszaru objętego LSR. Aby lokalna społeczność mogła
skorzystać z dobrodziejstw podejścia Leader, na danym obszarze musi funkcjonować
LGD wybrana przez Samorząd Województwa do realizacji opracowanej przez nią LSR.
Na poziomie decyzyjnym LGD co najmniej 50% stanowią partnerzy gospodarczy i
społeczni. Lokalna grupa działania wybiera projekty, których realizacja
przyczyni się do osiągnięcia celów wspólnie opracowanej lokalnej strategii
rozwoju.
W ramach podejścia Leader będzie również wspierana działalność lokalnych grup
działania, w tym realizowane przez nie projekty współpracy. W ramach osi 4
Leader realizowane są trzy działania:
Działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" (Wdrażanie LSR)
a. Odnowa i rozwój wsi
b. Małe projekty
d. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw
Działanie 421 "Wdrażanie projektów współpracy" (Projekty współpracy)
Działanie 431 "Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie
umiejętności i aktywizacja"
Lokalna Grupa Działania to ...związek
partnerów publicznych i prywatnych, którzy wspólnie planują i podejmują
innowacyjne działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.
- Lokalna Grupa Działania musi posiadać osobowość prawną w postaci
stowarzyszenia, związku stowarzyszeń bądź fundacji.
- Członkiem / partnerem Lokalnej Grupy Działania może zostać każdy (osoba
fizyczna lub prawna). W organie decyzyjnym udział osobowy przedstawicieli
sektora społeczno-gospodarczego nie może być niższy od 50%.
- Lokalna Grupa Działania funkcjonuje na obszarze o liczbie ludności od 10 000
do 100 000 mieszkańców.
- Lokalna Grupa Działania podejmuje decyzje w sprawie wyboru wniosków zgodnych
z LSR.